होचिमिना । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले भर्खरै भियतनाम भ्रमण गरेका हुन् । चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनफिङ मंगलबार भियतनाम पुगे । अमेरिका र भियतनाम पछिल्लो समयमा धेरै नजिक भएका छन् । विज्ञहरू भन्छन– ‘चीन कम्युनिष्ट देशमा अमेरिकाको बढ्दो प्रभावलाई रोक्न चाहन्छ ।’

सी जिनपिङ ६ वर्षपछि भियतनामको भ्रमणमा गएका हुन् । भियतनामले लामो समयदेखि ‘बाम्बू कूटनीति’ अर्थात् दुवै महाशक्तिसँग सुमधुर सम्बन्ध कायम गर्ने नीति अवलम्बन गर्दै आएको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति भियतनाम भ्रमणमा रहेका बेला उसले दक्षिण चीन सागरमा चीनको वर्चस्वप्रति चिन्ता व्यक्त गरेको थियो । अर्कोतर्फ चीनसँग पनि गहिरो आर्थिक सम्बन्ध छ ।

चीन र भियतनामबीच ‘व्यापक रणनीतिक साझेदारी’ सम्झौता भएको छ, जसअन्तर्गत चीनलाई सर्वोच्च कूटनीतिक साझेदारको हैसियत दिइएको छ । उसले सेप्टेम्बरमा पनि अमेरिकासँग यस्तै सम्झौता गरेको थियो ।

भियतनामलाई नजिक ल्याउन खोज्दैछ

चीनको परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रवक्ता वाङ वेनबिनले राष्ट्रपतिको भ्रमणले चीन–भियतनाम सम्बन्धलाई अझ उचाइँमा पुर्‍याउने बताए । जहाँ आर्थिक, सुरक्षा र राजनीतिक विषयमा समान दृष्टिकोण राख्ने चीनका सबै साझेदारहरू सँगै छन् ।

वाङले सीको भ्रमणको एजेन्डामा ‘राजनीतिक, सुरक्षा, व्यावहारिक सहयोग, जनताबीच सहमति निर्माण र सामुद्रिक सहयोग’ रहेको बताए । सीले बुधबार भियतनामका प्रधानमन्त्री फाम मिन चीन र राष्ट्रपति भो भान थुङसँग भेट गर्नेछन् । उनी राजधानीमा रहेको भियतनामी क्रान्तिकारी नेता हो ची मिन्हको स्मारकमा पनि जाने छन् ।

दक्षिण चीन सागरमा तनाव

चीन र फिलिपिन्सबीचको राजनीतिक तनाव उत्कर्षमा पुगेको बेला चिनियाँ राष्ट्रपति सिको दुई दिने भ्रमण हुन लागेको हो । दक्षिण चीन सागरमा दुई देशबीच धेरै पटक झडप भइसकेको छ । गत सोमबार, फिलिपिन्सले चिनियाँ नौसेनाको जहाजले आफ्नो डुङ्गामा पानी छर्केको आरोप लगाएको थियो ।

यसपछि फिलिपिन्सले चिनियाँ राजदूतलाई बोलाएर देश निकाला गर्ने धम्की समेत दिएको थियो । यस्तो परिवेशमा भियतनाम चीनका लागि महत्वपूर्ण बन्दै गएको छ । किनभने मलेसिया, ब्रुनाई र ताइवानसँगै दक्षिण चीन सागरका धेरै टापुहरूमा पनि उसको दाबी छ ।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनको भ्रमणको एक महिनापछि मात्रै चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले भियतनामको भ्रमणमा छन् । छ वर्षपछि चिनियाँ राष्ट्रपतिले भियतनाम भ्रमण गरेका हुन् ।

चीनले विगत एक दशकमा दक्षिण चीन सागरमा आफ्नो क्षेत्रको उल्लेख्य विस्तार गरेको छ । यसले धेरै सैन्य टापुहरू सिर्जना गरेको छ, जहाँ एयरपोर्ट र रडार प्रणालीहरू तयार छन् । चीनले गत महिना जारी गरेको नयाँ नक्सामा आपत्ति जनाएका आसियान सदस्य राष्ट्रमध्ये भियतनाम पनि परेको छ । यो नक्सामा दक्षिण चीन सागरको ठूलो भागलाई आफ्नो सीमाको रूपमा देखाइएको थियो ।

दुर्लभ खनिजको आवश्यकता

जब अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले सेप्टेम्बरमा भियतनामको भ्रमण गरे, केही विश्लेषकहरूले भने चिनियाँ राष्ट्रपति सीले पनि भियतनामसँग सम्बन्ध सुदृढ गर्ने प्रयास गर्नेछन् । विशेष गरी दुर्लभ खनिजहरूको मामिलामा, त्यहाँ दुई देशहरू बीच सहयोग हुन सक्छ किनभने चीनलाई यी खनिजहरू स्मार्ट फोन र इलेक्ट्रिक ब्याट्रीहरू जस्ता उच्च प्रविधि मेसिनहरू बनाउन आवश्यक छ ।

भियतनामको सरकारी मिडियाले गत महिना चाइना रेअर अर्थ ग्रुप भनिने कम्पनीले भियतनामको खानी कम्पनी भिनाकोमिनसँग काम गर्ने अवसर खोजिरहेको समाचार सम्प्रेषण गरेको थियो । सेप्टेम्बरमा, अमेरिका दुर्लभ खनिजहरूको अन्वेषण र विकासमा सँगै काम गर्न सहमत भएको थियो ।