नयाँ दिल्ली । जनसंख्या बृद्धिसँगै विश्वका आवश्यकताहरु पनि बढ्दै गएका छन्, पानी यस्तो मुख्य आवश्यकता हो । बाेरिङ जमिनबाट पानी निकाल्ने एक सामान्य तरिका हो । जमिनमुनिको पानी पनि अन्य धेरै तरिकाले दोहन भइरहेको छ । एक अध्ययनमा भनिएको छ कि मानिसको यो आवश्यकताले पृथ्वीको मुड बिगारेको छ । 

अन्तर्राष्ट्रिय अन्वेषकहरूको समूहले दुई दशकभन्दा कम अवधिमा मानिसले जमिन मुनिको पानीको व्यापक पम्पिङले हाम्रो पृथ्वीलाई ४.३६ सेन्टिमिटर प्रति वर्षको गतिमा करिब ८० सेन्टिमिटर पूर्वतिर झुकाएको पत्ता लगाएको छ ।

यो अध्ययन जियोफिजिकल रिसर्च लेटरमा प्रकाशित भएको छ । अध्ययनका प्रमुख अनुसन्धानकर्ता कि वेन सियो भन्छन् कि, भू जलको पुनः वितरणले घुमाउरो पोलको प्रवाहमा सबैभन्दा ठूलो प्रभाव पार्छ। विश्वका दुई क्षेत्र अमेरिकाको पश्चिमी क्षेत्र र उत्तरपश्चिम भारतमा जमिनको पानीको अधिकांश प्रयोग र पुनः वितरण भएको पनि अध्ययनले देखाएको छ ।

यो ध्यान दिन लायक छ कि पञ्जाब र हरियाणाका क्षेत्रहरूमा विगतका वर्षहरूमा कृषिका लागि भूमिगत पानी ठूलो मात्रामा प्रयोग गरिएको छ ।

यसअघि वैज्ञानिकहरूले सन् १९९३ देखि २०१० सम्मको १७ वर्षमा मात्रै २१५० गिगाटन जमिन मुनिको पानी निकालेको अनुमान गरेका थिए । यो कम्तिमा ८ मिमीको समुद्र स्तरमा वृद्धि बराबर छ । तर, यो अनुमान पुष्टि गर्न गाह्रो छ । एक ठाउँबाट पानी निकाले पछि प्रायः नदी र समुन्द्रमा मात्रै बग्ने वैज्ञानिकहरुको विश्वास छ ।